İkizlerde Lazer Operasyonu

İkiz Gebelikler ve özellikle plesantası/eşi tek/ortak olan ikiz gebelikler mutlaka konunun uzmanı bir Perinatolog tarafından izlenmelidir. Böylece yapılması gereken erken girişimler-kararlar için zaman geçmemiş ve kaçırılmamış olur. Bu girişimlere bir örnek anne karnında uygulanan Lazer Ameliyatıdır.

Plasentası tek-ortak olan ikizlerin plasentası ayrı olan ikizlere göre sorunları farklı olup çoğunlukla ciddi sorunlar olarak karşımıza çıkarlar. Bunlardan biri de ortak plasenta üzerinde iki bebeğe ait kan damar dolaşım sisteminin bazı damarlarının ortak olması ve sürekli olarak birinden diğerine kan geçişleri-kaçaklarının olması durumudur. Böyle bir durumda bir bebek hem kendi dolaşımını sürdürmeye çalışırken hem de diğer bebeğe kan pompalayabilir. Bu kan kaçağı ortak damar sayısına ve damar ortaklığı-anastomozo tipine göre değişir. Buna İkizden İkize Transfüzyon Sendromu adı verilir. Verici olan bebekte hali ile zaman içinde yeteri kadar beslenememe ve  kan dolaşımını sürdürememe durumu oluşması nedeni ile ve özellikle gebelik haftası ilerledikçe (çoğunlukla 16-26 haftalarda)  kilo alması-büyümesi yavaş olur. Ayrıca kan dolaşımının yeteri kadar olmaması nedeni ile böbrek perfüzyonunun düşmesi sonucu idrar yapımı azlığı ve bunun da sonucu olarak amnios sıvısı azlığı meydana gelir.

Diğer taraftan alıcı bebekte ise kendi kan miktarını ve dolaşımına ilaveten diğer bebekten sürekli kaçak olarak gelen kan miktarına bağlı olarak fazla gelişme, kan hacim fazlalığına bağlı olarak kalp sirkülasyonunun artması sonucu fazla idrar yapımı ve amnios sıvısı fazlalığı oluşur.

Böyle bir durumda verici bebekte amnios sıvı azlığı ve alıcı bebekte amnios sıvısı fazlalığı olur. Eğer bu durum dengezisliği giderek çok artarsa, verici bebek gelişmemeye bağlı olarak ya da alıcı bebekte aşırı kan yüklenmesine sonucu kalp yetmezliğine bağlı olarak anne karnında kaybedilebilir. Bazen ikisi birden anne karnında kaybedilebilir.

Eğer bebek anne karnında kaybedilirse, tam bu esnada kan basıncı ani düşmesi ve bununda ortak damarlar yolu ile diğer yaşayan bebeğe yansıması sonucu olan kan basıncı düşüklüğü, yaşayan bebek beyninde hasarlara yol açabilir. Bu nedenle bu durumda doğan bebeklerin %25’inde, hem bu nedenle hem de erken doğumun getirdiği prematürite nedeni ile beyin-göz ve diğer ağır organ hasarı durumları görülebilir.

Sözü edilen bu durum için, zamanlı tesbit edilmesi durumunda plasenta üzerinde iki bebek arasında ortaklık arzeden damarların, lazer operasyonları ile kapatılması işlemi uygulanabilir. Anne karnında uygulanan bu lazer ameliyatı Dünya’da az sayıda merkezde ve Perinatal Tıp Merkez’imizde uygulanmaktadır.

Prof. Dr. Cihat Şen