14.haftaya kadar olan düşüklere denilmektedir. Genelde ağır gelişme kusuru olan olguları içerir. Gebelik haftası 5-7 haftası olanların %60’ından fazlasında kromozom anomalisi rastlanılmakla beraber, 10-12 haftaya ulaşanların yaklaşık %2’sinde kromozom anomaline rastlanır.
14-22 haftaları kapsayan düşüklere denilmektedir. Ağır gelişim kusurları ve anomalileri, bazı enfeksiyonlar, rahim şekil anomalileri, rahim ağzı yetmezlikleri bu dönem düşüklerin sebeplerindendir. Bu dönemde kromozom anomalilerin görülme sıklığı %1 civarındadır.
Son adet tarihine göre 22 hafta altında olan gebelik kayıplarına düşük-abortus denilmektedir. Çünkü bu gebelik haftasından önce dünyaya gelip yaşayan bebek olgusu mevcut değildir. Gebelik haftası 22. hafta üzerinde dünyaya gelen bebeklerin yaşama kabiliyetleri vardır ve bu nedenle doğum adı verilmektedir.
Doğumdan sonraki 7 günlük dönemi kapsar. Bebeğin yeni yaşama süratle uyum gösterdiği bir dönemdir. Beklenmeyen bir durum gözlendiğinde, doğumdan hemen sonra bebeğinizi muayene eden doktoru ile hemen temasa geçmenizde fayda vardır.
Dış gebeliğin birçok risk faktörü mevcuttur fakat dış gebeliklerin yarısında risk faktörlerini bulamayız. Diğer yarısında var olan risk faktörleri ise geçirilmiş genital enfeksiyonlar, daha önce geçirilmiş dış gebelik, rahimiçi araç kullanımı, infertilite, çikolata kisti, rahim ameliyatları, sigara, tüplerin bağlanması, DES kullanımı yer alır.
Dış gebeliğin birçok risk faktörü mevcuttur fakat dış gebeliklerin yarısında risk faktörlerini bulamayız. Diğer yarısında var olan risk faktörleri ise geçirilmiş genital enfeksiyonlar, daha önce geçirilmiş dış gebelik, rahimiçi araç kullanımı, infertilite, çikolata kisti, rahim ameliyatları, sigara, tüplerin bağlanması, DES kullanımı yer alır.
Erken dönemde komplikasyon gelişmeden dış gebelik yakalanabilirse cerrahi tedavi yerine ilaç tedavisi tercih edilebilir. Bu amaçla kullanılan ilaçların başında methotrexate(MTX) yer alır. Bu ilaç bir folik asit antagonistidir.
Erken teşhisin konulamadığı ve ilaç ile tedavinin zamanının artık geçtiği ya da yarar görmeyeceği aşikar olan durumlarda ameliyat ile tedavisi söz konusudur.
Down sendromu için çeşitli tarama yöntemleri geliştirilmiş olup, bunlardan ilki ileri anne yaşı olmuştur. İlk başlarda 37 daha sonraları 35 yaş üzerindeki gebeler Down sendromu için risk grubunu oluşturmuşlardır. Bu grup gebelere amniyosentez yapılarak Down sendrom tanısı amaçlanmıştır.
Amniosentez merkezi sinir sistemine ait oluşum eksiklikleri ve kromozom anomalilerini tayin etmek amacı ile anne karnındaki bebeği saran sıvıdan (amniyotik sıvı olarak adlandırılır) örnek alınması işlemine verilen isimdir.
Toxoplasma gondii adı verilen parazitin vücuda girmesiyle oluşan bir hastalıktır. Parazit bazı hayvanların vücutlarında bulunur ve bu hayvanların etlerinin pişirilmeden ya da az pişmiş yenmesiyle insana geçebilir.
Sitomegalovirüs (Cytomegalovirus, CMV), herpes virüsleri Herpesviridae familyasının Betaherpesvirinae alt familyasına dahil olan bir virüs cinsidir. İnsanlarda enfeksiyon etkeni olan CMV türü insan herpes virüsü 5 (Human herpesvirus 5, HHV-5) olarak bilinse de bu tür için de “sitomegalovirus” adı daha sık kullanılır.
Virütik enfeksiyon grubundan olup, genel semptomlar çerçevesinde şikayetler verebilir. Çoğunlukla genel nezle-grip yakınmalarından ayrıştırılmaları, farklılıkları zordur.
Sifiliz düşüklere, erken doğuma, ölü doğuma veya yenidoğan döneminde ölümlere sebep olabilen ciddi bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyona sahip olan bebekler doğduğu andan itibaren veya daha geç dönemlerde belirti verebilirler.
HPV uçuk ya da grip virüsü gibi virüs olup; dış genital organ vajen ve rahim ağzına yerleşebilen ve hücresel değişikliklere neden olarak, zaman içerisinde kanser gelişimine de sebep olabilen bir virüstür.
Genetik bilgilendirme, kalıtsal bir hastalık taşıyan veya taşıma riski bulunan kişilere ve bu kişilerin akrabalarına hastalığın seyri ve tedavi yöntemleri, tekrarlama riskleri ve çözüm yolları ile ilgili bilgi verilmesidir.
Embriyo 23-31 mm’ye ulaşır ve embriyo hareketleri izlenir. Gövde büyük bir kafaya sahip olan eliptik bir yapıya dönüşmüştür. Abdominal duvar belirgindir, ağız görülebilir, profilden görüntü alınabilir. Ekstremiteler uzamıştır. Eller ve ayaklar birbirlerine çok yakındır ve temas halindedirler.
Embriyo 23-31 mm’ye ulaşır ve embriyo hareketleri izlenir. Gövde büyük bir kafaya sahip olan eliptik bir yapıya dönüşmüştür. Abdominal duvar belirgindir, ağız görülebilir, profilden görüntü alınabilir.
Genom projesinden sonra pek çok yeni gelişme klinik uygulamaya girmiştir. Moleküler genetik çalışmalarının günlük uygulamalara sokulması ve giderek maliyetlerin düşmesi ile kromozom ve genetik bozuklarının tanısında olduğu kadar, tarama testleri olarak kullanıma girmesi ayrı bir gelişme olarak karşımıza çıkmaktadır.
Sağlıklı bir gebelik ve sağlıklı bir bebek doğumu için dengeli beslenme şarttır.Gebelikte günlük kalori ihtiyacına 350 Kcal/ gün ilave edilir. Her gebe günde ;80g protein, 1,5g Kalsiyum 30-60g Demir. A, B1, B2 ve C vitamini almalıdır.
Gebeliğin ilk aylarında görülen bulantı-kusma durumu, halsizlik, uykuya meyil gibi durumlar cinsel ilgide azalmaya sebep olabilir.
Gebelikte; uterusun büyümesi ve vücut ağırlığının artmasına bağlı olarak vücudun duruşu değişir. Vücut duruşundaki değişiklik bel, sırt ağrılarına neden olur:
Tekil gebeliklere göre uygun olan rahim, çoğul gebeliklerde bebekleri yeteri kadar besleyebilme ve 40 haftaya kadar içeride tutabilme gayretini her zaman yerine getiremez.
Plasentası tek olan ikizlerde, ikiz eşinde bir anomali söz konusu olduğunda ve bu anomalinin tedavisi söz konusu olmayan ağır bir anomali ise, bu durumların bazılarında bu bebeğinin anne karnında büyümesinin, diğer ikiz bebeğin sağlık durumunu ciddi etkilemesi söz konusu olabilir.
Kalp karıncıklarından kanı vücuda dağıtan iki ana damar mevcuttur. Sol karıncıktan vücuda ve beyine kanı dağıtan ana damar-AORT ve sağ karıncıktan kanı, anne karnındaki bebekte, hem vücuda hem de akciğere dağıtan ana damar PULMONER damarlardır.
Esasında akciğerleri çevreleyen zar ile akciğer arasında sıvı birikmesi durumudur. Değişik nedenlerle oluşabilir. Enfeksiyon, kromozom bozuklukları ya da benzeri durumların eşlik ettiği durumlarda tüm vücutta sıvı birikmesine paralel olarak gelişebildiği gibi, sebebi ortaya konulamayan durumlarda söz konusudur.
İdrar yolu tıkanıklarının anne karnında bir gelişim kusuru olarak gelişmesi durumudur. İdrar torbasından sonraki idrar kanalının oluşmaması en ciddi olan tipidir.
Çok nadir görülmekle beraber, anne karnındaki kız bebeklerde yumurtalık kistleri gelişebilir ve çoğunlukla sorun teşkil etmezler ve kendiliğinden küçülebilir ve hatta kaybolabilirler.
Anne karnında anemi-kansızlık saptandığında, tedavisi ancak yine anne karnında kan verilmesi ile mümkün olur. Değişik nedenlerle görülebilir. En sık rastlanılan durum, kan uyuşmazlığı denilen durumdur:
Tek yumurtanın döllenmesi ile oluşan zigotun gelişme sürecinde; eğer hücre kütle ayrışması geç dönemde oluşursa, 12.günden sonra, cenini oluşturacak hücre grupları farklılaşmaya başlamıştır.
Döllenmenin oluşmasından sonra, mevcut zigot kütlesinin 3. ile 8. günler arasında ikiye ayrılması ile meydana gelir. Çünkü plasentayı oluşturacak hücre grubu artık farklılaşmıştır, dolayısı ile plasenta tek olarak oluşacaktır.
İkiz gebeliklerin oluşum evrelerinin çok erken dönemlerinde plasentanın tek oluşması ve ikinci bebeğin kordon damarlarının kusurlu oluşunu neticesinde, ikiz eşi olan bebekte kalp ve buna bağlı olarak beyin gelişimi oluşamaz, ancak vücudun diğer uzuvları değişik kombinasyonlarda gelişebilir.
(Tiroid bezinin yeterli miktarda tiroid hormonu üretmemesine hipotiroidi denir.)Aşikar hipotiroidinin, kötü gebelik sonuçlarıyla ilişkisi kanıtlanmış olduğundan gebelik sırasında saptanır saptanmaz hemen tedaviye başlanarak maternal hipotiroididen (gebelikte hipotiroidi) kaçınılmalıdır.
Karında öne doğru çıkan dikilen bir sertlik olduğunda elinizi karnınıza koyduğunuzda bir basketbol topu hissediyorsanız, bilmelisiniz ki, bu sizin rahminizin kasılmasından dolayı sertleşerek bu bulguyu vermesine yol açar.
“Adet gören, cinsel ilişkide bulunan ve etkin bir korunma yöntemi uygulamayan her kadın gebe kalmaya adaydır ya da gebe kalmak istiyordur.”
Plasentaların ayrı olduğu ikiz gebelikler ile plasentanın ortak-tek olduğu ikiz gebeliklerin özellikleri ve sonuçları farklı olmaktadır.
Dış gebeliğin belirtileri son adet tarihinden sonraki 5 ila 8 .haftalar arasıda görülür. Klasik klinik bulguları: Alt karın ağrısı(kasık ağrısı), vaginal kanama veya lekelenme, adet tarihinde gecikmedir.
Ülkemizde artık aşı programında olması nedeni ile, Kızamıkçık enfeksiyon epidemisi daha az görülmektedir. Aşıdan emin olmayan ya da bağışık olup olmadığını bilmeyenlerin test yaptırması akıllıca olacaktır.
Demir içeriği yüksek besinlerle ne kadar beslenirsek beslenelim, barsaklardan demir emilimi sınırlıdır ve bu emilim sürecini hızlandırmak mümkün değildir. Hem barsaklardan emilim sınırlı ve yavaştır hem de belirli bir zaman sürecine ihtiyaç vardır.
Hamileliğin planlanmasından tercihen 2-3 ay öncesinden folik asit açısından zengin gıdalarla beslenmek önemli ve yararlıdır.
Doğumdan sonraki 40 günlük dönemi kapsar. Bu dönemde hem iç ve dış genital organlar ile vücudun gebelik nedeni ile olan değişikliklerin giderek ortadan kalktığı dönemdir.
İki ayrı yumurtanın yine iki ayrı sperm tarafından döllenmesi ile oluşan gebelikler yanında yek yumurtanın sperm ile döllenmesi ile oluşan zigotun, 3.güne kadar dönem içinde ikiye ayrışması ile oluşan tek yumurta ikizlerinde plasenta ayrıdır.
Perinatoloji, gebelik dönemi esnasında hem anne hem de bebeğin sağlığı ile ilgilenen bilim dalıdır. Yurtdışında kadın hastalıkları ve doğum uzmalığı üzerine yapılan bir üst ihtisastır. Amaç gebelik dönemindeki riskli durumları belirlemek ve buna göre gebelik takibini ve gerekli tedaviyi planlamaktır.
Perinatoloji tanım olarak; gebelik öncesi, gebelik sırası ve sonrasında hastaların risk değerlendirmesi, feto-maternal; yani fetüs-anne kaynaklı birçok hastalığın doğum öncesi tanısının konulması, tedavi-takip planlarının yapılması ve gerekirse invaziv girişimlerin uygulanması, riskli veya sorunlu gebeliklerde gebelik sırasında, doğumda ve sonrasında tedavilerinin tamamlanmasını içermektedir.
Gebelik normal ve doğal bir süreçtir. Bazı durumlarda gebe kalmadan önce anne adayının vücudunda bulunan hastalıklar (annenin mevcut hastalıkları) veya hamilelikten dolayı sonradan gebelik dönemi ortaya çıkan sorunlar çeşitli risklerin ortaya çıkmasına yol açar.